Heyecanla beklediğiniz kargo geldi, kutuyu açtınız ama sonuç hüsran. Belki o kazak üzerinize tam oturmadı, belki telefon kılıfının rengi ekrandaki gibi değil ya da sadece vazgeçtiniz.
Mağaza alışverişlerinde “değişim” inisiyatife bağlıyken, internet alışverişlerinde (Mesafeli Satış Sözleşmesi) tüketicinin çok güçlü bir silahı vardır: Cayma Hakkı.
Ancak satıcılar bazen “Kutuyu açtınız, iade alamayız” veya “Kargo ücreti size ait” diyerek zorluk çıkarabiliyor. Peki, 2025 yılı itibarıyla yasal haklarınız neler? İade kargosunu kim öder? İşte e-ticaret iade rehberiniz.
1. Altın Kural: 14 Gün Süreniz Var
Mesafeli Satışlar Yönetmeliği’ne göre; ürünü teslim aldığınız tarihten itibaren 14 gün içinde, hiçbir gerekçe göstermeksizin (ayıplı olması şart değil, “beğenmedim” demek yeterli) ve cezai şart ödemeksizin sözleşmeden cayabilirsiniz.
-
Nasıl Yapılır? Satıcıya (site üzerinden iade talebi oluşturarak veya mail atarak) cayma kararınızı 14 gün dolmadan bildirmeniz yeterlidir.
2. İade Kargo Ücretini Kim Öder? (2025 Durumu)
Bu konu en çok kafa karıştıran kısımdır.
-
Genel Kural: Satıcı, ön bilgilendirme formunda “İade için şu kargo firmasını kullanırsanız ücretsizdir” diye belirtmişse, siz o firmayı kullandığınız sürece kargo ücretini SATICI öder.
-
Yanlış Firma: Eğer satıcının anlaşmalı olduğu kargo (Örn: Yurtiçi) yerine başka bir firmayla (Örn: Aras) kafanıza göre gönderirseniz ücreti SİZ ödersiniz.
-
Sözleşme Detayı: Son düzenlemelerle satıcılar sözleşmeye “Keyfi iadelerde kargo alıcıya aittir” maddesi koyabilir. Ancak büyük pazaryerleri (Trendyol, Hepsiburada, Amazon vb.) müşteri memnuniyeti için iade kargosunu genellikle hala ücretsiz tutmaktadır. İade kodu alırken ekranda çıkan uyarıyı mutlaka okuyun.
3. “Kutuyu Açtınız İade Alamayız” Yalanı
Satıcıların en sık başvurduğu savunma budur. Ancak kanun açıktır:
-
Tüketici, ürünü olağan bir gözden geçirme sınırları içinde (işleyişine, teknik özelliklerine ve kullanım talimatlarına uygun olarak) inceleyebilir.
-
Örneğin: Bir ayakkabıyı evde deneyip “ayağımı sıktı” derseniz iade edebilirsiniz. Ama o ayakkabıyla dışarıda yürüyüp kirletirseniz iade edemezsiniz.
-
Kutu Hasarı: Kargo kutusunu açarken ürüne ve orijinal ambalajına (yırtmadan, parçalamadan) zarar vermediğiniz sürece, kutunun açılmış olması cayma hakkına engel değildir.
4. Hangi Ürünler İade Edilemez? (İstisnalar)
Bazı ürünlerde hijyen ve güvenlik gerekçesiyle cayma hakkı yoktur. Satıcı iadeyi reddetmekte haklıdır:
-
İç Giyim ve Mayo: Hijyen bandı açılmışsa iade edilemez.
-
Kozmetik: Jelatin, folyo veya kapağı açılmış parfümler, kremler.
-
Kulaklıklar: Kulak içine giren kulaklıkların paketi açıldıysa (hijyen sebebiyle) iade edilemez.
-
Cep Telefonu & Bilgisayar: Eğer kurulumu yapılmış, SIM kart takılmış ve cihaz kişiselleştirilmişse (2. el statüsüne düştüğü için) iade zorlaşır. Ancak “Ayıplı Mal” (bozuk) ise her türlü iade alınır.
-
Kişiye Özel Ürünler: Üzerine isminiz yazılmış kalem, kupa veya özel ölçüyle dikilmiş perde.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
İade ettiğim ürünün parası ne zaman yatar?
Satıcı, cayma bildirimini ve ürünü teslim aldıktan sonra 14 gün içinde ödemeyi iade etmek zorundadır. Bankanıza bağlı olarak bu tutarın ekstrenize yansıması +2/3 gün sürebilir.
Faturayı kaybettim, iade edebilir miyim?
E-ticarette faturalar genellikle e-fatura (mail) olarak gönderilir. Mailinizdeki faturanın çıktısını alabilir veya iade koduyla birlikte sipariş numaranızı yazarak gönderebilirsiniz. “Kağıt fatura yok” diye iade reddedilemez.
Satıcı iadeyi reddediyor, ne yapmalıyım?
Eğer haklı olduğunuzu düşünüyorsanız ve satıcı zorluk çıkarıyorsa, Tüketici Hakem Heyeti’ne (THH) başvurma hakkınız vardır. E-Devlet üzerinden oturduğunuz yerden başvurup paranızı (yasal faiziyle) geri alabilirsiniz.
